Kamu İhalelerinde Koronavirüs Dönüşümü

Türkiye'de ilk vakanın görüldüğü 10 Mart tarihinden önceki yaklaşık bir aylık dönemde 7 bin 500 ihaleden 1500'ü elektronik ortamda gerçekleştirilirken, 10 Mart'tan bugüne yapılan 7 bin ihaleden 2 bin 500'ünde e-ihale kullanıldı. Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını sebebiyle alınan tedbirler, Kamu İhale Kurumunun aksatmadan sürdürmeye çalıştığı ihalelerde dönüşümü de beraberinde getirdi. Anadolu Ajansı muhabirinin, Kamu İhale Kurumu yetkililerinden edindiği bilgikere göre, Kovid-19 salgınıyla mücadele kapsamında alınan tedbirler sayesinde kamu ihalelerinin aksamadan yapılması sağlandı. İhale sayısında, Türkiye'de ilk Kovid-19 vakasının görüldüğü 10 Mart tarihinden önceki dönem ile sonraki bir aylık süreçte büyük bir değişim de olmadı. Buna karşın e-ihale sayısında ve oranındaki artış oranları dikkat çekti. 10 Şubat-10 Mart 2020 döneminde 7 bin 500 ihale yapılırken bunlardan 1500'ü elektronik ortamda yapıldı. Ülkede ilk vakaya rastlanan 10 Mart tarihinden 9 Nisan tarihine kadar geçen dönemde ise 7 bin ihalenin 2 bin 500'ünde e-ihale tercih edildi. Böylece, toplam kamu ihaleleri içinde elektronik ortamda gerçekleştirilen ihalelerin oranı yüzde 20'den yüzde 36'ya çıktı.

İhalelerde "sosyal mesafe" hassasiyeti

Kamu İhale Kurumu, Kovid-19 tedbirlerinden önce ilan edilen ya da zorunlu sebeplerle elektronik ortamda yapılamayan ihalelere katılımın ve işlemlerin etkilenmemesi için çeşitli kararları da uygulamaya başladı. Buna göre, ihaleye katılanlar arasındaki temasın azaltılması ve sosyal mesafenin korunması için ihale komisyonu işlemleri elektronik ortamdan ya da kurumda bulunan ayrı bir odadan takip edilebilecek biçimde canlı yayınlanarak gerçekleştiriliyor. Kişilerin ihalelere katılabilmesi ve sözleşme imzalayabilmesi için idareler tarafından ilave süre verilebilmesi öngörüldü. Ayrıca, ihalelere katılımda zorluk yaşayanlara, ihale işlemlerini kendi adlarına takip etmek üzere vekil atayabilecekleri, tekliflerini ve sözleşme imzalama işlemlerini posta ya da kargo yoluyla ulaştırabilecekleri belirtildi.

Sözleşmede süre uzatımı veya fesih imkanı

Kovid-19 salgını sebebiyle ihale yüklenicisinin başvurusuyla sözleşmenin yürütülmesinde sorunlar yaşadığını belgelendirmesi durumunda bazı kolaylıklar da sağlanıyor. Cumhurbaşkanlığı genelgesi ve ilgili kanun kapsamında, Hazine ve Maliye Bakanlığının değerlendirmesi de alınarak sözleşmede süre uzatımı verilmesi ya da sözleşmenin feshi yönünde karar verilebilmesi imkanı da tanınıyor. Genelgeyle salgının süren kamu ihale sözleşmelerine ve kamu hizmetlerinin yürütülmesine etkisinin azaltılması planlanıyor.

Sektöre eğitim desteği

Başta e-İhale olmak üzere, Elektronik Kamu Alımları Platformu (EKAP) üzerinden yürütülen ihale işlemleriyle ilgili tüm konular için EKAP Etkileşim Merkezi (444 0 545) üzerinden destek de veriliyor. Salgın tedbirleri doğrultusunda Kamu İhale Kurumu yöneticileri video konferans yoluyla sektör temsilcileriyle bir araya gelerek, alandaki sorunların tespiti ve gerekli bilgilendirmelerin yapılması konusunda da bazı çalışmalar yaptı. EKAP Akademi üzerinden "http://ekapakademi.kik.gov.tr/"deki sanal sınıflarda canlı dersler sürerken buradan da sorunlara ilişkin çözümler sunuldu. Ayrıca, Kurum çalışanlarının sağlıklarının korunması amacıyla genelgeler doğrultusunda bazı tedbirler alındı. Kurum hizmet binaları, servis araçları ve hizmet araçları düzenli olarak şekilde dezenfekte ediliyor. Çalışanlar, kurum içinde ve günlük hayatta salgına karşı almaları gereken tedbirler hakkında düzenli olarak bilgilendirilerek, ihtiyaç duyulan hijyen malzemeleri de düzenli olarak sağlanıyor.